Grejpfrut

Ojczyzną grejpfruta jest Barbados. Grejpfrut (Citrus paradisi) to gatunek wiecznie zielonej rośliny z rodziny rutowatych. Najprawdopodobniej grejpfruty są mieszańcem pomarańczy olbrzymiej (Citrus maxima), z pomarańczą chińską (Citrus sinensis).

Drzewo grejpfruta osiąga do 15 m wysokości. Owocem jest kulista jagoda pokryta skórką i białym albego o masie 200-500 g i średnicy do 15 cm. Owoc o smaku słodko-kwaśnym z charakterystyczną nutą goryczki. W zależności od odmiany barwa owocu jest zmienna – od jasnożółtej, przez różową do czerwonej. 

Dlaczego grejpfrut jest tak wartościowy?
Grejpfrut jest postrzegany jako owoc o właściwościach leczniczych. Zawiera 90% wody, cukier, kwasy organiczne, witaminy z grupy B (m.in. PP, kwas foliowy) oraz spore ilości witaminy E. Posiada także dużą ilość witaminy C (30-50 mg/100 g), co pozytywnie wpływa na naszą odporność. Zawiera też flawonoidy, pektyny (błonnik rozpuszczalny) oraz składniki mineralne tj. wapń, fosfor, żelazo, cynk, fluor, magnez, mangan oraz potas. W miąższu grejpfrutów występują karoteny (likopen).

Cechą charakterystyczną tego owocu jest gorzki smak, który jest związany z obecnością związku o nazwie naryngina. Związek ten ma także działanie lekko przeczyszczające oraz wspomagające przemianę materii. Działa też przeciwzapalnie, przeciwnowotworowo i antyseptycznie. Jest zawarty zarówno w miąższu, jak i w albedo (białej osłonce owocu). Dlatego grejpfruty najlepiej zjadać razem z osłonkami.

Spożywanie grejpfrutów korzystnie wpływa na pracę jelit. Wzmacnia kości i zwiększa produkcję moczu, przez co wspomaga nerki i układ moczowy. Łagodzi objawy artretyzmu i reumatoidalnego zapalenia stawów.

Produkt polecany przy nabywaniu odporności oraz zwalczaniu pierwszych objawów grypy, zapaleniu zatok i oskrzeli. Należy wtedy przygotować sok z wyciśniętego grejpfruta z sokiem z marchwi i wypijać ok. 0,5 l dziennie.

Grejpfrut a układ krążenia
Grejpfrut wspomaga układ krążenia. Zawarte w nim substancje mają zdolność obniżania we krwi poziomu złego cholesterolu i częściowego wypłukiwania z naczyń krwionośnych już istniejących jego złogów. Grejpfrut wzmacnia też i uszczelnia ścianki naczyń, obniża krzepliwość krwi. Stąd silne działanie antymiażdżycowe, przeciwzawałowe i przeciwudarowe. Rekomendowane jest zjedzenie jednego grejpfruta dziennie.

Grejpfrut - niska kaloryczność i niski indeks glikemiczny
Owoc ma niską wartość kaloryczną - w 100 g tylko 36 kcal. Uważany jest za idealny owoc podczas diet odchudzających.

Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu owoc ten zalecany jest diabetykom, bo obniża we krwi poziom glukozy i zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. 

Grejpfrut a profilaktyka chorób nowotworowych 
Grejpfruty polecane są w profilaktyce chorób nowotworowych. Zwalczają wolne rodniki przyspieszające starzenie się organizmu i hamują namnażanie się komórek nowotworowych, np. przy raku jelit. Korzystnie wpływa na pracę jelit, wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy.

Grejpfrut a wątroba
Regularne spożywanie owocu grejpfruta pozytywnie wpływa na pracę wątroby. Oczyszcza ją oraz zwiększa wydzielanie żółci, pozwala też lepiej filtrować krew i wychwytywać z niej toksyny. Składnik grejpfrutów - naringenina może też pomóc w leczeniu zakażeń wątroby wirusem HCV. 

Grejpfrut a stres
Olejek eteryczny otrzymywany z soku grejpfruta łagodzi stres, przygnębienie, bóle migrenowe, stany lękowe, objawy PMS i bezsenność. Zalecany jest w aromaterapii do kominków zapachowych, jako dodatek do kąpieli, do wcierania w skórę lub do inhalacji.

Grejpfrut a uroda
Sok z grejpfruta zewnętrznie można stosować do leczenia trądzika i czyraków. Przez dentystów polecany bywa jako środek zwalczający płytkę nazębną i zapalenie dziąseł.

Składniki zawarte w grejpfrucie poprawiają także krążenie krwi i limfy, dlatego sok z tego owocu wykorzystywany jest w produktach modelujących i ujędrniających sylwetkę oraz zwalczających cellulit. Płukanki z dodatkiem soku z grejpfruta rekomendowane są do wzmacniania włosów.

Przeciwwskazania
Sok z grejpfruta zawiera związki, będące inhibitorami enzymów wątrobowych, także tych kluczowych w metabolizmie niektórych leków, co wpływa na ich farmakokinetykę i może doprowadzić do wzrostu stężenia leku w organizmie.

Dlatego nigdy nie wolno popijać żadnych leków sokiem z grejpfruta!

Zawarte w soku furanokumaryny hamują działanie enzymu odpowiadającego za rozkład większości leków, co powoduje iż przez długi czas utrzymuje się ich wysokie stężenie we krwi. W przypadku leków nasercowych, obniżających ciśnienie krwi lub poziom cholesterolu może ono wzrosnąć nawet 5-10-krotnie.

Zastosowanie kulinarne: 
Owoce grejpfruta jada się na surowo, pijee w postaci soku lub napoju oraz jako dodatek do potraw (sałatek, deserów i lodów).

Ciekawostki:

• Grejpfruty sprowadzone zostały i zadomowione na wyspie Barbados w XVII w. przez kapitana Jamesa Shaddocka. Obecnie głównym obszarem ich uprawy jest rejon Morza Karaibskiego; strefy podzwrotnikowej (m.in. USA: Floryda, Kalifornia).
• W Europie i Ameryce grejpfrut uważany za smaczny i odżywczy owoc. W Azji uznaje się go za niejadalny.
• Dieta grejpfrutowa - zdobyła rozgłos w latach 30. XX wieku w Hollywood. Pozwalała w ciągu 2 tygodni pozbyć się 5 kg. Dieta jest jednak krytykowana przez dietetyków ze względu na powstawanie niedoboru składników odżywczych.

----------------------------

cc zdjęcia : J.Górska