Maj pora grillowania... o tym, jak zdrowo grillować!

Maj to od wielu lat czas rozpoczęcia sezonu grillowego. Cieszymy się pięknem rozkwitającej wiosny, słońcem i możliwością spędzenia czasu na świeżym powietrzu. Jest to również czas spotkań z przyjaciółmi i rodziną. Wrzucenie na ruszt kiełbaski, kaszanki, rybki czy warzyw stało się pewną tradycją sezonu wiosenno-letniego, której nie można rozpocząć bez grilla i małej biesiady pod chmurką. Pytanie zatem jak należy zdrowo grillować?

Od wielu lat toczy się dyskusja na temat tego, czy grillowane potrawy należą do zdrowych czy też do szkodliwych i czy powinniśmy ich unikać. Jak zwykle ile osób, tyle zdań. Niektórzy specjaliści od żywienia są bezwzględnymi przeciwnikami tego typu działań i są zdania, że grillowane produkty niekorzystnie oddziałują na organizm i wytwarzają szkodliwe dla zdrowia substancje. Inni bardziej neutralni przekonują, że spożywanie wybranych, grillowanych potraw nie jest aż tak bardzo szkodliwe, jeżeli robi się to w odpowiedni sposób i przestrzega zasad. Pewnie prawda leży pośrodku.

Grillowanie, oprócz doznań kulinarnych, może być bardzo przyjemną czynnością integrującą. Specjaliści od grilla mówią też, że zdrowe grillowanie nie jest takie trudne i można się go nauczyć. Dlatego jeżeli chcemy przygotowywać wyłącznie zdrowe dania powinniśmy pamiętać o podstawowych zasadach.

Wskazówki jak zdrowo grillować

1. Wybierz odpowiednie produkty 
W grillowaniu jednym z najważniejszych punktów jest właściwy wybór produktów do grillowania. Niewskazane jest grillowanie tłustych mięs i kiełbas, bowiem ociekające tłuszczem mięso jest nie tylko ciężkostrawne, ale także może prowadzić do podwyższenia poziomu cholesterolu. Zdrowe grillowanie to grillowanie chudych mięs, warzyw, ryb i owoców morza, które zawierają wiele cennych substancji odżywczych! 

2. Nie układaj potraw bezpośrednio na ruszcie
Jednym z podstawowych błędów jest układanie potraw na ruszcie i ich pieczenie bezpośrednio nad ogniem. Wówczas kapiący z kiełbaski lub karkówki tłuszcz spala się w ogniu, wydzielając toksyczne substancje, które następnie okadzają potrawę! Spalany tłuszcz wydziela bowiem węglowodory aromatyczne, które mogą wywoływać groźne choroby oraz mieć działanie rakotwórcze. Używajmy tacek aluminiowych lub blaszanych, na które będzie skapywał tłuszcz. 

3. Sprawdź czy twój grill ma pojemnik na tłuszcz
Wyposaż swój grill w specjalny pojemnik zbierający wytopiony tłuszcz. Wówczas tłuszcz nie wpada do paleniska i nie wydziela szkodliwych substancji chemicznych. Obecnie produkowane profesjonalne grille elektryczne i gazowe powinny takie pojemniki posiadać. Zawsze warto sprawdzić!

4. Sprawdź skład produktów – uważaj na saletrę potasową!
Przy wyborze produktów musimy zwrócić szczególną uwagę na produkty wstępnie przetworzone (parówki i mięsa peklowane). Unikajmy produktów, które zawierają duże ilości saletry potasowej (bezbarwnej i bezwonnej substancji dodawanej do potraw w celu zakonserwowania mięsa). Saletra potasowa oznaczana jest symbolem  E-252. Saletra spożywana na zimno nie niesie żadnego zagrożenia dla zdrowia, ale jej długotrwałe grillowanie doprowadza do jej rozkładu i do wydzielania małych ilości rakotwórczych związków chemicznych. Dlatego grillowanie peklowanego mięsa i przetworzonych wyrobów mięsnych nie jest wskazane!

5. Wybierz właściwą obróbkę termiczną
Wybór metody grillowania powinien być uzależniony od rodzaju potraw. Większe kawałki mięsa grilluj bezpośrednio na ruszcie, ponieważ dzięki temu mięso stanie się bardziej miękkie, a nadmiar tłuszczu szybko wytopi się do specjalnego pojemnika. Z kolei kawałki ryb i szaszłyki powinniśmy grillować na aluminiowych tackach, które chronią potrawy przed przypieczeniem oraz zabezpieczają wpadniecie mniejszych kawałków do paleniska.

Za najzdrowsze uznaje się grillowanie wewnątrz aluminiowych woreczków. Zaletą tej metody jest najmniejsza utrata substancji odżywczych oraz zawartych w potrawach witamin. W aluminiowych woreczkach możemy grillować niemal wszystkie warzywa, większość owoców morza oraz chudych kawałków mięsa.

6. Utrzymuj najwyższą higienę przygotowywania posiłków
Prozaiczną aczkolwiek niezwykle istotną sprawą jest higiena przygotowywania posiłków grillowanych. Po pierwsze musimy mieć zawsze czyste ręce. Zawarte w surowym mięsie bakterie mogą być szkodliwe dla zdrowia. Brak higieny może spowodować groźne zatrucie bakteryjne objawiające się bólami brzucha i gorączką.
Na grilla należy zawsze układać mięso świeże, uprzednio wyjęte z lodówki lub z torby termoizolacyjnej, która nie przepuszcza ciepła i chroni potrawy przed owadami i bakteriami.

Musimy pamiętać, iż na grillu umieszczamy wyłącznie produkty rozmrożone (mięsa, warzywa, ryby). Grillowanie zamrożonych potraw uniemożliwia równomierną obróbkę termiczną i sprawia, że grillowane potrawy są w środku całkowicie surowe.

7. Wybierz odpowiedni grill do miejsca i sytuacji 
Największą popularnością cieszy się grill węglowy, który wytwarza aromatyzujący dym. Pamiętajmy jednak, że wdychanie dymu powstającego na wskutek spalania węgla drzewnego czy brykietu jest niekorzystne dla naszego zdrowia. Dlatego ważne jest, aby rozpalony, węglowy grill ogrodowy umieszczać w większej odległości od miejsca, w którym siedzimy i wypoczywamy. Sprawdźmy, by dym z grilla leciał w przeciwnym kierunku od miejsca, w którym siedzimy. To nie tylko zabezpieczy biesiadników przez przesiąknięciem dymem, ale także zabezpieczy nasze płuca przed szkodliwymi substancjami.

Mały grill gazowy to idealne rozwiązanie dla osób, które mają mały ogródek i niemożliwe będzie ulokowanie grilla węglowego w pewnym oddaleniu od miejsc wypoczynku czy zabudowań mieszkalnych. Zaletą grilla gazowego jest to, że nie wydziela on duszącego dymu, dlatego może być ustawiony w bliższej odległości od miejsca naszego biesiadowania. Inną zaletą takiego grilla jest to, że nie trzeba w nim pilnować temperatury paleniska i nie trzeba męczyć się z rozpalaniem. Jednocześnie zastosowanie pokrywy skraca czas obróbki termicznej.

Kolejnym rozwiązaniem jest poręczny grill elektryczny. Grill zasilany prądem uchodzi za najbardziej zdrowy, bo nie wydziała żadnych oparów. Konstrukcje elektryczne są dobrym rozwiązaniem, na tarasie, we wnętrzu drewnianej altany ogrodowej lub w pomieszczeniach zamkniętych. 

8. Sprawdź temperaturę grillowania
Ważną sprawą, o której musimy pamiętać jest temperatura grillowania. Najlepszym sposobem na sprawdzenie temperatury jest metoda „otwartej dłoni”.
~ niska temperatura – trzymając otwartą dłoń nad żarem utrzymasz ją około 5 sekund. Jeśli temperatura jest za niska, zgarnij węgle w jedno miejsce i obniż poziom rusztu.
~ średnia temperatura – cofniesz dłoń po 3-4 sekundach
~ wysoka temperatura – wytrzymasz maksymalnie 2 sekundy. Jeżeli rozpalony żar jest zbyt gorący, rozgarnij węgiel i podnieś ruszt na wyższy poziom.

Przygotuj butelkę z wodą w razie wybuchów pożaru !

9. Wybierz jeden z trzech sposobów grillowania

Pieczenie na aluminiowych tackach zastosuj przy grillowaniu najbardziej tłustych mięs oraz małych, delikatnych warzyw. Zaletą tacek jest to, że potrawy nie przywierają do rusztu, a tłuszcz wytapiający się z mięs nie wpada do paleniska.

Grillowanie wewnątrz aluminiowych folii bardzo ułatwia dokładne i równomierne upieczenie większych kawałków drobiu. Dodatkowo potrawy zachowują soczystość W aluminiowych foliach możemy grillować także wiele rodzajów warzyw oraz szaszłyki. Ten sposób jest uważany za najzdrowszy. 

Ruszt umożliwia równomierne opiekanie dużych kawałków mięsa wieprzowego oraz mięsa drobiowego.

Jak grillować mięso?
Najpopularniejsze jest grillowanie mięsa wieprzowego i drobiowego. Do tego typu grillowania rekomenduje się podpiekanie wewnątrz aluminiowego worka. Smak mięsa poprawia się jeżeli mięso wieprzowe na dobę przed grillowaniem zostanie umieszczone w marynacie. Marynowane kawałki wieprzowiny muszą być równomiernie grillowane, dlatego najlepiej sprawdzają się grille z pokrywą. Ważne jest, aby wieprzowina była grillowana w temperaturze nieprzekraczającej 75 st. C. Zbyt wysoka temperatura może spowodować przypalenie wierzchniej powłoki mięsa. Mięso w workach aluminiowych grilluje się do czasu, aż stanie się miękkie, a marynata klarowna.

Jak grillować warzywa?
Grillowanie warzyw powinno odbywać się bezpośrednio na ruszcie, na tackach lub w aluminiowych woreczkach. Podczas grillowania na ruszcie, należy regularnie przekręcać każdy kawałek za pomocą łopatki lub szczypców. Na tackach można grillować miękkie warzywa takie jak papryka czy pomidory. Papryka i pomidory bardzo szybko się grillują, przeważnie wystarczy po 2-3 minuty na każdą ze stron. Młode ziemniaki po obraniu grilluje się w folii aluminiowej. Umieść je na dnie woreczka, przykryj drobno pokrojoną cebulą i grilluj około 30 minut.

Grillowanie ryb.
Wszystkie ryby dobrze nadają się do grillowania. Wystarczy je delikatnie natrzeć solą, pieprzem lub czosnkiem. Proces grillowania będzie łatwiejszy, jeśli aluminiowe tacki natrzemy tłuszczem. Mięso będzie łatwe do przekręcania i nie będzie przywierało do powierzchni tacki. Każdą rybę przekładamy za pomocą łopatki do ryb. Nie przekręcamy ryb za pomocą szczypców, ponieważ może to doprowadzić do uszkodzenia ich struktury. Czas grillowania ryb jest uzależniony od ich wielkości. Filety rybne o grubości do dwóch i pół centymetra grillujemy około 10 minut. Duże ryby, grillowane w całości, grillujemy od 30 do 45 minut.

Życzymy udanych pikników i zdrowego grillowania!